Kinh tế tri thức là gì? Tất tần tật thông tin về kinh tế tri thức

Kinh tế tri thức là một khái niệm đang trở nên ngày càng quan trọng trong thế giới hiện đại. Kinh tế tri thức đặt sự tập trung vào sự sáng tạo, đổi mới và khai thác tri thức để tạo ra giá trị kinh tế. Vậy kinh tế tri thức là gì? Tầm quan trọng của nó như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Tìm hiểu kinh tế tri thức là gì?

Để biết được Kinh tế tri thức là gì, trước tiên chúng ta cần phải hiểu tri thức là những kiến thức, thông tin mà chúng ta học hỏi được qua quá trình tìm hiểu, trải nghiệm. Kinh tế tri thức chính là mô hình kinh tế sử dụng tri thức để phát triển, thông qua tri thức để sử dụng nguồn lực lao động.

Có thể nói kinh tế tri thức càng phát triển, sẽ tạo ra được nhiều của cả giá trị mà không tốn nhiều chi phí về nhân lực và vật lực, xã hội sẽ càng văn minh, hiện đại. 

Nền kinh tế tri thức chính là yếu tố giúp cho đời sống vật chất và tinh thần của con người được cải thiện, dùng tri thức để vận dụng các nguồn lực kinh tế.

Kinh tế tri thức là gì?
Kinh tế tri thức là gì?

Nền tảng của kinh tế tri thức

Thông tin, tri thức và công nghệ thông tin và truyền thông chính là 3 yếu tố tạo nên nền tảng của kinh tế tri thức. Thông tin được đưa ra để chia sẻ và tái sử dụng nhằm mục đích tạo ra những giá trị mới, nhờ đó mà nâng cao năng suất và chất lượng xã hội.

Tri thức được xem như là tài sản quan trọng, cần gìn giữ và củng cố để vận dụng vào thực tiễn, nguồn lực lao động có tri thức sẽ giúp cho kinh tế vượt trội nhanh chóng.

Còn công nghệ thông tin và truyền thông sẽ cung cấp cho nền kinh tế tri thức những công cụ truyền tải, xử lý dữ liệu hiệu quả.

Đặc điểm của nền kinh tế tri thức

Hầu hết các quốc gia đều lựa chọn con đường tri thức để phát triển, chính vì vậy câu hỏi Kinh tế tri thức là gì được thảo luận rất nhiều cùng với những đặc điểm sau:

Sử dụng tri thức chính làm nguồn lao động sản xuất trực tiếp 

Có thể hiểu đơn giản tri thức chính là nguồn động lực thúc đẩy quá trình phát triển của kinh tế, là nguồn vốn vô hạn, không bị hao mòn, mất đi mà còn được nâng cao, tích lũy trong quá trình làm việc.

Sản xuất công nghệ là yếu tố quan trọng nhất

Đây là hình thức được xem là quan trọng nhất, bởi lao động luôn phải cập nhật, củng cố, sáng tạo ra những sản phẩm công nghệ mới. 

Chúng ta có thể thấy thế giới thực đang được dần chuyển hoá thành thế giới số với những công nghệ vượt bậc như: Internet, lưu trữ đám mây, AI – trí tuệ nhân tạo,…

Đặc điểm của nền kinh tế tri thức
Đặc điểm của nền kinh tế tri thức

Trong quá trình sản xuất nguồn Lao động tri thức chiếm tỷ lệ cao nhất

Việc làm trong sản xuất đang có sự dịch chuyển về nguồn lực lao động. Số lượng nhân viên văn phòng tăng lên sẽ khiến cho số lượng nông dân, công dân giảm đi, sự cạnh tranh trong thị trường lao động cũng ngày một tăng cao.

Nguồn lao động tri thức sẽ tạo ra được nhiều sản phẩm mang giá trị cao, dựa trên ứng dụng khoa học công nghệ nên cần đầu tư cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo.

Là hệ quả của toàn cầu hóa

Nguồn lao động có trình độ cao sẽ ngày một phát triển, tự tạo cho mình những vị trí nhất định, hướng tới việc có thể hoạt động tại bất kỳ quốc gia nào và trở thành công dân toàn cầu.

Sự phát triển của nền kinh tế tri thức ở Việt Nam

Trong bối cảnh kinh tế cạnh tranh, quốc gia nào muốn đi nhanh, muốn dẫn đầu xu thế đều phải dựa trên kinh tế tri thức, Việt Nam cũng không ngoại lệ. 

Vai trò của kinh tế tri thức

Vai trò quan trọng nhất của nền kinh tế tri thức chính là nguồn lực sản xuất dựa vào tri thức. Hiện nay, các quốc gia phát triển muốn khẳng định vị thế vượt trội của mình, đều luôn đầu tư vào tri thức, đầu tư đào tạo con người.

Nền kinh tế tri thức cũng phải dựa trên những thành tựu của khoa học công nghệ để hoàn thiện những công trình nghiên cứu còn đang giang dở. Đồng thời tối ưu hóa các công nghệ có sẵn, dựa vào đó để chế tạo những công nghệ tiên tiến hiện đại hơn.

Vai trò của kinh tế tri thức
Vai trò của kinh tế tri thức

Nguồn lực lao động phải không ngừng cải thiện, dịch chuyển từ những lao động có trình độ thấp sang lao động có trí tuệ, lao động có trí tuệ cao. Trong nền kinh tế tri thức, việc sáng tạo, đổi mới luôn được chú trọng để tạo ra được nhiều sản phẩm có giá trị cao trong thời gian ngắn, đáp ứng được các nhu cầu của xã hội. 

Mục tiêu toàn cầu hóa luôn được đề cao bởi mong muốn làm việc linh hoạt, người lao động có thể làm việc ở bất kỳ quốc gia nào có cùng trình độ.

Quyền sở hữu trí tuệ đặc biệt cần được coi trọng và duy trì, bởi quyền sở hữu trí tuệ đại diện cho năng lực, sự sáng tạo của con người. Yếu tố này là tiềm năng để phát triển, thể hiện khả năng cạnh tranh kinh tế giữa các nước.

Những cơ hội và thách thức mà kinh tế tri thức đem lại cho Việt Nam

Trong suốt chiều dài lịch sử phát triển của nhân lực thì kinh tế tri thức là hình thái phát triển cao nhất. Điều này phản ánh sự tiến bộ vượt bậc về mọi mặt về khoa học công nghệ, bảo vệ môi trường, quản lý kinh tế,… Tuy nhiên, sự phát triển của nền nó cũng tạo cho con người những cơ hội và thách thức như sau:

Ưu thế và cơ hội

Chúng ta đều biết rằng, kinh tế tri thức đóng vai trò quan trọng đối với không chỉ Việt Nam mà cả thế giới. Nhờ phát triển vượt bậc tạo ra cho nhân loại rất nhiều cơ hội. Cùng điểm qua những lợi thế của nền kinh tế như sau:

  • Hoạt động sản xuất kinh doanh nhờ áp dụng nguyên liệu và năng lượng tự nhiên nên tạo ra những sản phẩm sạch và không gây ô nhiễm môi trường. Từ đó tạo tiền đề phát triển bền vững;
  • Sản xuất sản phẩm theo nhu cầu tiêu dùng, luôn luôn có sự cân bằng giữa cung và cầu, hạn chế hàng tồn kho;
  • Cái mới luôn được sáng tạo liên tục chứ không phải từ cái cũ phát triển lên;
  • Quá trình nghiên cứu, sáng tạo của con người luôn không ngừng được thực đẩy, phát triển ra kỹ thuật công nghệ hiện đại;
  • Có sự ứng dụng công nghệ thực tế ảo hay còn gọi là VR trong các hoạt động  như học tập, thiết kế, xây dựng, kiến trúc, thực nghiệm khoa học,… giúp tiết kiệm được thời gian, công sức và tiền bạc, đồng thời nâng cao năng suất lao động.
Những cơ hội và thách thức mà kinh tế tri thức đem lại cho Việt Nam
Những cơ hội và thách thức mà kinh tế tri thức đem lại cho Việt Nam

Thách thức phải đối mặt

Bên cạnh những ưu thế và cơ hội mà nền kinh tế tri thức mang lại thì nhân loại vẫn còn phải đối mặt với những thách thức mới. Những thách thức này đòi hỏi thế giới phải không ngừng đổi mới và có giải pháp khắc phục. Những thách thức chủ yếu mà con người phải đối mặt

  • Con người bắt buộc phải không ngừng học tập, sáng tạo nên nhiều cái mới để thích ứng và bắt kịp với thời đại. Từ đó dẫn tới việc con người làm việc như một cỗ máy không có thời gian nghỉ ngơi để kiếm tìm cái mới;
  • Công nghệ, kỹ thuật thay đổi liên tục dẫn tới sự lãng phí và ảnh hưởng tới môi trường;
  • Sự phân hóa giàu nghèo gia tăng, nguy cơ thất nghiệp ngày càng nhiều;
  • Áp dụng quá nhiều khoa học công nghệ hiện đại như tự động hóa, rô bốt thay thế sức lao động dẫn tới việc con người quá ỷ lại vào công nghệ, ít vận động ảnh hưởng tới sức khỏe;
  • Tình trạng nghiện thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính và lối sống ảo của giới trẻ ngày càng cao;

Tổng kết

Trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay, kinh tế tri thức đang ngày càng được mở rộng, việc phát triển kinh tế tri thức là bước đi tất yếu của tất cả các quốc gia. Mong rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu hơn về Kinh tế tri thức là gì và tầm quan trọng của nó. 

ĐÁNH GIÁ CỦA BẠN

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *