Kinh tế vi mô tập trung vào việc hiểu và giải thích sự tương tác giữa người tiêu dùng, nhà sản xuất và thị trường trên cơ sở các yếu tố nhỏ hơn so với kinh tế vĩ mô. Nó tìm hiểu về cách mà quyết định cá nhân về mua sắm, đầu tư và tiết kiệm ảnh hưởng đến giá cả và phân phối của sản phẩm. Vậy kinh tế vi mô là gì? Theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu thông tin chi tiết nhé!
Tìm hiểu kinh tế vi mô là gì?
Kinh tế vi mô (tiếng Anh: Microeconomics – Kinh tế tầm nhỏ) là một phân ngành chủ yếu của kinh tế học, nghiên cứu về quyết định và hành vi của các chủ thể trên từng loại thị trường và mối quan hệ giữa các chủ thể này và nền kinh tế như thế nào, để rút ra được những vấn đề mang tính quy luật của nền kinh tế.
Microeconomics – Kinh tế vi mô nghiên cứu hành vi tiêu dùng của khách hàng, khả năng cung ứng hàng hoá của nhà sản xuất, mối liên hệ giữa giá cả và hàng hoá trên thị trường, cùng các tác nhân gây ảnh hướng đến giá cả hàng hoá.
Những vấn đề của nền kinh tế trong kinh tế vi mô gồm: quan hệ cung-cầu, giá cả, thị trường, các hành vi của người tiêu dùng và người sản xuất, cấu trúc của thị trường, chính sách, vai trò của Chính phủ trong nền kinh tế hiện trường, sự phân phối các nguồn tài nguyên, cơ chế thị trường thiết lập ra giá cả…
Từ vi mô là chỉ sự chi tiết, phạm vi nhỏ hẹp, kinh tế vi mô tập trung nghiên cứu các hành vi của nhiều chủ thể trong nền kinh tế như doanh nghiệp, người tiêu dùng, hộ kinh doanh… để có thể nhận được về cung, cầu, giá cả và mặt bằng thị trường cho các mặt hàng cụ thể trong phạm vi nào đó.
Kinh tế vi mô có đặc điểm ra sao?
- Kinh tế vi mô nghiên cứu hành vi tiêu dùng của khách hàng
- Khả năng cung ứng sản phẩm của doanh nghiệp sản xuất
- Các chi phí ảnh hưởng đến giá cả của sản phẩm như chi phí sản xuất, chi phí quảng cáo, lương chi trả cho người lao động…
- Và những yếu tố khác ảnh hưởng đến sự cạnh tranh của doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác trên thị trường.
Kinh tế vi mô nghiên cứu về những vấn đề nào?
Kinh tế vi mô thuộc kinh tế học, vì vậy nó nghiên cứu về những vấn đề kinh tế với quy mô nhỏ, thường là gói gọn trong một thị trường nhất định. Dưới đây là các vấn đề kinh tế mà kinh tế vi mô nghiên cứu:
- Vấn đề của kinh tế học chẳng hạn quan hệ cung-cầu, giá cả, thị trường;
- Các hành vi của người tiêu dùng và người sản xuất;
- Cấu trúc của thị trường, những điều kiện cần có trong lý thuyết cho việc cạnh tranh hoàn hảo, thị trường cạnh tranh hoàn hảo, thị trường cạnh tranh không hoàn hảo, thị trường cạnh tranh mang tính độc quyền, thị trường độc quyền thuần tuý, thị trường thiểu số độc quyền…;
- Chính sách, vai trò của Chính phủ trong nền kinh tế hiện trường;
- Các yếu tố tồn tại trong sản xuất như lao động, tài nguyên, vốn;
- Sự phân phối các nguồn tài nguyên giới hạn theo nhiều cách sử dụng khác nhau;
- Phân tích cơ chế thị trường thiết lập ra giá cả tương đối giữa hàng hoá và dịch vụ;
- Phân tích thất bại của thị trường khi thị trường không vận hành hiệu quả;
Vai trò của kinh tế vi mô
Những vai trò quan trong của kinh tế vi mô:
- Kinh tế vi mô đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc nghiên cứu, phân tích cơ chế thị trường, mối quan hệ cung – cầu, xác định giá tương đối của sản phẩm hoặc dịch vụ, phân bổ nguồn lực giới hạn cho các mục đích khác nhau.
- Khi cung – cầu xuất hiện mâu thuẫn thì kinh tế vi mô sẽ giúp tìm ra mức sản lượng tối ưu, tại đó người sản xuất có thể đạt được mục tiêu tối đa lợi nhuận. Từ đó, doanh nghiệp có chọn ra các phương án cụ thể để phát triển sản xuất và kinh doanh.
- Kinh tế vi mô cũng đóng vai trò nghiên cứu các trường hợp khi thị trường không hoạt động hiệu quả, công bằng, thất bại thị trường, tìm hiểu những điều kiện cần thiết cho cạnh tranh hoàn hảo.
Kinh tế vi mô và kinh tế vĩ mô có gì khác nhau?
Dưới đây là bảng phân biệt cơ bản kinh tế vi mô và kinh tế vĩ mô:
| Tiêu chí | Kinh tế vi mô | Kinh tế vĩ mô |
| Định nghĩa | Nghiên cứu về hành vi của những thành phần tham gia trong nền kinh tế và doanh nghiệp | Nghiên cứu về nền kinh tế tổng thể gồm cấu trúc, đặc điểm và hành vi của cả nền kinh tế |
| Đối tượng | Phân tích các biến số kinh tế về cá thể | Phân tích các biến số kinh tế về tổng hợp |
| Ứng dụng | Ứng dụng vào hoạt động nội bộ | Ứng dụng cho những vấn đề và môi trường bên ngoài |
| Phạm vi nghiên cứu | Lý luận hành vi từ người tiêu dùng và người sản xuất, cấu trúc thị trường, các yếu tố sản xuất | Toàn bộ các sản phẩm của nền kinh tế như lạm phát, việc làm, chu kỳ kinh tế, tăng trưởng kinh tế, chính sách để ổn định kinh tế vĩ mô… |
| Phương pháp nghiên cứu | Phương pháp phân tích cận biên, phương pháp so sánh tĩnh, phương pháp về mô hình hoá | Chỉ sử dụng phương pháp mô hình hoá |
| Tầm quan trọng | Giúp xác định mức giá của sản phẩm dựa vào các yếu tố sản xuất trong nền kinh tế | Giúp duy trì ổn định giá chung, giải quyết các phát sinh chính trong nền kinh ế như lạm phát, giảm phát… |
Một số thuật nghữ thường xuyên được sử dụng trong kinh tế vi mô
- Cung, cầu, giá cả, thị trường: Nghiên cứu về nguồn cung, cầu là yếu tố để xác định và định giá của thị trường cạnh tranh, chẳng hạn, nếu cung > cầu thì giá giảm và ngược lại, cung < cầu thì giá tăng. Trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh, nguồn cung có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau, nhiều nhà sản xuất, nhưng, cầu có thể giới hạn, và ngược lại. Vì vậy, trước khi tiến hành sản xuất cần phải nắm bắt rõ nhu cầu thị trường.
- Lý thuyết sản xuất: Nguồn cung sản phẩm, thành phẩm, đầu ra của sản phẩm, nghiên cứu cả quá trình sản xuất sản phẩm từ khâu nhập vào đến khâu bán ra.
- Chi phí sản xuất: nhằm xác định giá hàng hoá được tính bằng chi phí nguyên liệu, chi phí nhân công và nhiều nguồn lực cùng các chi phí khác. Giá của sản phẩm hàng hoá không đơn thuần chỉ là giá trị sản xuất thành phẩm mà nó còn bao gồm nhiều chi phí khác từ lưu kho, vận chuyển, logistics, các loại thuế và cả giá trị của thương hiệu…
- Kinh tế lao động/thị trường lao động: Kinh tế vi mô đã chỉ ra rằng thị trường lao động là một trong những yếu tố then chốt của nền kinh tế thị trường. Trong lao động, cần phải xem xét đến nhu cầu lao động, trình độ lao động, lương thưởng, phúc lợi, môi trường làm việc, các việc khác liên quan đến công việc…
Kinh tế vi mô tác động như thế nào đến các nhà đầu tư?
Kinh tế học vi mô liên quan đến các chủ thể như hộ gia đình, doanh nghiệp hoặc các ngành công nghiệp đơn lẻ, nó đo lường sự giao thoa giữa cung và cầu trong phạm vi nhỏ hẹp và về cơ bản bỏ qua các yếu tố khác để hiểu rõ hơn về mối quan hệ thực tế này. Phân tích kinh tế vi mô được trình bày bằng đồ thị, sẽ chỉ ra cách giá cả điều phối hoạt động của con người tới một điểm cân bằng.
Vì các nhà đầu tư luôn có lựa chọn cá nhân của họ nên rất thích hợp áp dụng kinh tế học vi mô do sự nghiên cứu về cách các cá nhân đưa ra lựa chọn liên quan đến những thay đổi trong một số biến số, chẳng hạn như giá cả hoặc tài nguyên. Kinh tế vi mô đo lường các hiện tượng trong toàn bộ nền kinh tế chủ yếu dựa vào các số liệu thống kê tổng hợp và tương quan kinh tế lượng.
Chẳng hạn như, các biến số phức tạp thường được giữa cố định để tách biệt với các tác nhân phản ứng với những thay đổi cụ thể. Điều này thay đổi trong kinh tế học vĩ mô, nơi dữ liệu lịch sử được thu thập trước rồi mới được kiểm tra các chủ đề có kết quả bất ngờ. Điều này đòi hỏi một lượng kiến thức cực lớn để có thể thực hiện được một cách chính xác. Trong một vài trường hợp, các nhà kinh tế học vĩ mô thậm chí không có các công cụ cần thiết để có thể đo lường được.
Kinh tế học vi mô đề cập đến những thay đổi quy định cụ thể và áp lực cạnh tranh. Chưa có đầy đủ tài liệu chứng minh rằng các nhà đầu tư nhất thiết phải hiểu kinh tế vĩ mô để đưa ra quyết định đúng đắn. Tỷ phú Warren Buffett đã thành thật nói rằng ông không chú ý đến những gì các nhà kinh tế học nói.
Không phải tất cả các nhà đầu tư đều đồng ý với quan điểm của ông Buffett nhưng điều đáng nói là tại sao một nhân vật tầm cỡ như ông lại tự tin phát biểu vấn đề coi thường toàn bộ khoa học như vậy.
Một nền kinh tế là một hệ thống cực kỳ phức tạp và năng động, rất khó để xác định các tín hiệu thực trong kinh tế vĩ mô vì các dữ liệu bị nhiều và không đầy đủ. Các nhà kinh tế vĩ mô thường không đồng tình với cách đo lường tính hiệu quả hoặc đưa ra các dự đoán, nên họ dự đoán xu hướng kém. Mỗi nhà kinh tế học vĩ mô lại có một cách hiểu khác nhau. Dẫn đến việc nếu các nhà đầu tư áp dụng thì dễ đưa ra những kết luận sai lầm hoặc thậm chí là sử dụng các chỉ số trái ngược nhau, không có bất cứ quy tắc nào.
Dựa vào kinh tế học vi mô, các nhà đầu tư có thể học được cách tìm ra các công ty có sản phẩm thể hiện độ co giãn cầu theo giá thấp hoặc xác định ngành nào phụ thuộc vào ngành nào, yêu cầu chi phí vốn ra sao, giúp bạn xác định được những công ty doanh nghiệp nào có khả năng sử dụng nguồn nhân lực một cách hiệu quả, tạo ra lợi nhuận cao hơn…
Tổng kết
Trên đây là các thông tin về kinh tế vi mô là gì, kinh tế vi mô nghiên cứu đối tượng và nội dung nào, kinh tế vi mô và vĩ mô có gì khác biệt. Hi vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn khi nghiên cứu về kinh tế học cũng như triển khai các kế hoạch kinh doanh.
