Báo cáo kết quả kinh doanh (P&L) là một công cụ quan trọng trong phân tích tài chính doanh nghiệp. Nó cung cấp cái nhìn tổng quan về hiệu suất tài chính của một doanh nghiệp trong một khoảng thời gian cụ thể. Vậy cụ thể P&L là gì? Báo cáo P&L bao gồm những thành phần nào? Hãy cùng đi tìm lời giải đáp trong bài viết dưới đây nhé!
Tìm hiểu P&L là gì?
P&L là từ viết tắt của Profit and Loss (Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh) là một báo cáo tài chính cung cấp cái nhìn tổng quan về doanh thu, chi phí và lợi nhuận của một công ty. Nó cung cấp cho các nhà đầu tư và các bên quan tâm khác cái nhìn sâu sắc về cách một công ty đang hoạt động và liệu nó có khả năng tạo ra lợi nhuận hay không.
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh được tính bằng cách lấy tổng doanh thu của một công ty và trừ đi tổng chi phí, bao gồm cả thuế. Nếu kết quả – được gọi là thu nhập ròng – là số âm, công ty đã thua lỗ, và nếu là số dương, công ty đã có lãi.
Ý nghĩa của P&L
Các báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh P& L rất quan trọng đối với các nhà đầu tư và doanh nhân vì chúng cung cấp cái nhìn sâu sắc về hiệu quả hoạt động của công ty. Nói chung, một P&L tiêu cực được coi là một dấu hiệu cảnh báo rằng có thể có điều gì đó không ổn trong hoạt động của công ty.
Tuy nhiên, đôi khi kết quả âm sẽ không làm nản lòng các nhà đầu tư nếu họ thấy công ty có tiềm năng dài hạn mạnh mẽ. Một ví dụ là Twitter, không kiếm được lợi nhuận cho đến quý 4 năm 2017. Các nhà đầu tư gắn bó với công ty vì họ tin tưởng vào tiềm năng mang lại lợi nhuận.
P&L thường được xem xét cùng với bảng cân đối kế toán của công ty – báo cáo tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của công ty – và báo cáo lưu chuyển tiền tệ – cho thấy bất kỳ thay đổi nào trong tài khoản và thu nhập trên bảng cân đối kế toán.
P&L là một dạng phân tích cơ bản vì chúng giúp các nhà đầu tư xem xét có nên mua hoặc đầu cơ vào cổ phiếu của một công ty nhất định hay không. Điều này là do qua P&L họ có thể biết cách công ty đang được điều hành theo cách đạt được lợi nhuận hay không.
Mục đích của việc lập báo cáo kết quả kinh doanh P&L
Mục đích của P&L là gì? P&L là một báo cáo tài chính quan trọng được sử dụng bởi các chủ doanh nghiệp và kế toán. Báo cáo hiển thị thông tin về lợi nhuận ròng dựa trên doanh thu và chi phí. Nó nêu chi tiết về khả năng của một doanh nghiệp trong việc quản lý lợi nhuận của mình bằng cách cắt giảm chi phí và thúc đẩy doanh thu.
Báo cáo P&L cũng cho phép bạn kiểm tra xu hướng doanh thu và chi phí, dòng tiền, thu nhập ròng và lợi nhuận tổng thể – để sau đó phân bổ nguồn lực và ngân sách cho phù hợp.
Một lý do khác để tạo báo cáo P&L là vì cơ quan thuế yêu cầu đánh thuế đối với lợi nhuận kinh doanh.
Những thành phần trong một báo cáo P&L
Theo nội dung trên, số liệu báo cáo P&L là sự phản ánh chân thực tình hình lãi lỗ doanh nghiệp. Vậy nên những thành phần trong một bảng P&L sẽ được sắp xếp để phản ánh điều đó. Cụ thể bao gồm:
Các thành phần cơ bản
Trong mẫu báo cáo P&L sẽ không thể thiếu các chỉ số, thành phần tài chính cơ bản. Chúng luôn hiện hữu kết hợp logic với nhau để đưa ra kết quả cuối cùng. Chi tiết như sau:
- Doanh thu: Chỉ tiêu này phản ánh doanh thu hoặc doanh thu thuần trong kỳ kế toán. Nó bao gồm doanh thu thu được từ hoạt động kinh doanh chính của đơn vị cùng với doanh thu phi hoạt động và thu nhập từ việc bán tài sản kinh doanh dài hạn.
- Giá vốn hàng bán: Nó thể hiện giá thành của sản phẩm và dịch vụ.
- Lợi nhuận gộp: Còn được gọi là thu nhập gộp hoặc tỷ suất lợi nhuận gộp, lợi nhuận gộp là doanh thu thuần không bao gồm chi phí bán hàng.
- Chi phí hoạt động: Chi phí hoạt động là chi phí quản lý, chi phí chung và chi phí bán hàng liên quan đến việc điều hành doanh nghiệp trong một thời gian cụ thể. Chi phí này bao gồm chi phí thuê, tiền lương, điện nước và bất kỳ chi phí nào khác cần thiết để vận hành doanh nghiệp. Cũng bao gồm các chi phí không dùng tiền mặt như khấu hao.
- Thu nhập hoạt động: Nó đề cập đến thu nhập trước thuế, khấu hao, lãi vay và ủy quyền. Khấu trừ chi phí hoạt động khỏi lợi nhuận gộp của bạn để tính thu nhập hoạt động.
- Lợi nhuận ròng: Là tổng số tiền kiếm được sau khi trừ đi các khoản chi phí. Để tính lợi nhuận ròng, hãy trừ tổng chi phí khỏi tổng lợi nhuận của bạn.
Ngoài các thành phần P&L cơ bản được nêu chi tiết ở trên, có các yếu tố khác có thể liên quan, bao gồm chi phí lãi vay và thu nhập, thuế thu nhập và thu nhập trên mỗi cổ phiếu.
Thành phần chi phí lãi vay
Chi phí lãi vay và thu nhập của công ty bạn, nếu có, là một phần trong P&L. Chi phí lãi vay là số tiền lãi bạn phải trả cho các khoản vay, trong khi thu nhập là tiền sinh ra từ hoạt động gửi vào ngân hàng hoặc các nguồn lãi suất tương tự. P&L có thể hiển thị chi phí lãi vay và thu nhập này riêng biệt hoặc kết hợp chúng với nhau.
Thành phần các loại thuế
Thuế thu nhập được báo cáo như một khoản chi phí và được tính trước khi tính thu nhập ròng. Phần này không bao gồm thuế tài sản. Các phần thuế khác được khấu trừ và được coi là chi phí hoạt động như một phần của chi phí chung.
Để tránh nhầm lẫn, thuế tài sản có thể được liệt kê trên P&L là thuế khác với thuế thu nhập. Phần thuế khác này có thể bao gờm thuế từ nhượng quyền thương mại và bất kỳ loại thuế cụ thể tùy theo ngành nghề.
Thu nhập trên mỗi cổ phiếu và chỉ tiêu lợi nhuận
Trường hợp doanh nghiệp có cổ đông, báo cáo thêm mục thu nhập trên mỗi cổ phiếu EPS. Mục này cho biết các thành viên nhận được bao nhiêu tiền dựa trên thu nhập ròng trong kỳ.
Đối với những chỉ tiêu lợi nhuận sẽ do từng doanh nghiệp tự quy định. Lý do xuất phát từ việc mỗi đơn vị có cơ cấu nguồn vốn, lượng tài sản sử dụng khác nhau.
Vậy nên, để đánh giá tình hình tài chính, nhà quản trị cần xác định chỉ tiêu lợi nhuận như sau:
- Khoản lợi nhuận trước khi vay lãi và khoản thuế (EBIT) = doanh thu thuần bán hàng – giá vốn – chi phí quản lý.
- Lợi nhuận trước thuế từ những hoạt động sản xuất = EBIT – lãi vay vốn phải trả trong kỳ.
- Lợi nhuận sau thuế = Lợi nhuận trước thuế x (1- thuế thu nhập công ty).
Từ công thức trên, bạn có thể nắm bắt phân tích lãi lỗ. Đồng nghĩa cá nhân biết cách đọc P&L rất thuận tiện.
Phân biệt báo cáo doanh thu và báo cáo P&L
Về mặt kỹ thuật, báo cáo doanh thu có thể là một phần trong báo cáo P&L của bạn. Nó chỉ bao gồm dữ liệu thu nhập của một công ty. Nó có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc cho ngân hàng hay nhà đầu tư về các nguồn thu nhập cho doanh nghiệp. Thông thường, báo cáo này được sử dụng như một chỉ báo ban đầu về việc liệu công ty có đang tạo ra doanh thu trên thị trường hay không.
Đôi khi, báo cáo doanh thu bao gồm chi phí, nhưng nó thường không bao gồm các khoản nợ, phân tích giữa thu nhập ròng và thu nhập hoạt động và nó không chi tiết về dữ liệu tài chính tổng thể. Nhiều ngân hàng và nhà đầu tư cuối cùng sẽ muốn xem một báo cáo P&L hoàn chỉnh.
Phương pháp lập báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh P&L
Có hai phương pháp cơ bản để tạo báo cáo P&L theo cách thủ công như sau:
Phương pháp tạo P&L một bước
Chủ yếu được sử dụng bởi các ngành kinh doanh dịch vụ và các doanh nghiệp nhỏ, phương pháp một bước xác định thu nhập ròng bằng cách trừ đi chi phí và tổn thất từ doanh thu và lãi. Nó sử dụng một tổng phụ duy nhất cho tất cả các mục hàng doanh thu và một tổng phụ cho tất cả các mục chi phí. Lãi hoặc lỗ ròng xuất hiện ở cuối báo cáo.
Thu nhập ròng = (Doanh thu + Lãi) – (Chi phí + Lỗ)
Tuy nhiên, báo cáo thu nhập này không cung cấp phân tích chi phí theo bộ phận hoặc tính toán tỷ suất lợi nhuận gộp.
Phương pháp tạo P&L nhiều bước
Báo cáo P&L nhiều bước tách doanh thu hoạt động và chi phí hoạt động với doanh thu và chi phí khác. Điều này được thực hiện để tính toán lợi nhuận gộp. Phương pháp này phù hợp hơn cho các doanh nghiệp dựa trên hàng tồn kho.
Quy trình ba bước của phương pháp nhiều bước là:
- Lợi nhuận gộp được tính bằng cách trừ đi giá vốn hàng bán trên doanh thu thuần.
- Thu nhập hoạt động được tính bằng cách trừ chi phí hoạt động khỏi lợi nhuận gộp.
- Số tiền thuần của doanh thu và lãi ngoài hoạt động được kết hợp với chi phí phi hoạt động và lỗ để tính thu nhập ròng.
Thay vì tạo báo cáo P&L theo cách thủ công, bạn có thể sử dụng phần mềm kế toán trực tuyến để hợp lý hóa quy trình. Việc phân tích chi tiết lãi và lỗ trong các báo cáo tài chính sẽ cho bạn bức tranh toàn cảnh về sức khỏe của doanh nghiệp bạn.
Tổng kết
Tại bài viết này, chúng tôi đã cung cấp cho bạn đầy đủ thông tin về một báo cáo P&L là gì, hy vọng sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình tìm hiểu và làm việc. Chúc bạn vận dụng chúng vào công việc thực tiễn thành công!
