Thị trường là một thuật ngữ quen thuộc trong lĩnh vực kinh tế và tài chính nhưng ý nghĩa và các hình thức của nó có thể trở nên phức tạp để một người mới có thể nắm rõ được. Hiểu rõ về thị trường là một bước quan trọng để nắm bắt những kiến thức cần thiết trong kinh doanh và thâm nhập vào một thị trường nào đó một cách tốt hơn. Cùng tìm hiểu thị trường là gì trong bài viết dưới đây nhé!
Tìm hiểu thị trường là gì?
Thị trường là nơi mà người mua và người bán gặp nhau để tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi hoặc giao dịch hàng hóa, dịch vụ. Hiểu theo nghĩa mở rộng thì thị trường là tổng thể của tất cả các mối quan hệ về cung cầu, giá cả, cạnh tranh mà trong đó xác định được giá cả và sản lượng hàng hóa tiêu thụ.
Những đô thị thời trung cổ có những khu chợ cho người này bán hàng và người kia mua hàng. Ngày nay, sự trao đổi có thể diễn ra ở mọi thành phố, tại những nơi được gọi là khu mua bán chứ không chỉ riêng ở các chợ.
Trong Marketing, thị trường là gì?
Vì Marketing là hướng đến khách hàng, người mua nên thị trường đối với người trong lĩnh vực Marketing chỉ bao gồm người mua hoặc sẽ mua hàng hóa, không có người bán hay sản xuất.
Có 3 yếu tố sau khi nói về khách hàng trong thị trường của Marketing: sự quan tâm đối với sản phẩm, năng lực tài chính (thu nhập), khả năng tiếp cận.
Trong Marketing, việc tìm hiểu thị trường đóng vai trò cung cấp thông tin cho Marketer, cụ thể như sau:
- Nắm bắt tình hình biến động ngành, nhu cầu;
- Nhận biết thị trường và khách hàng tiềm năng;
- Xác định đúng nhu cầu người dùng, khách hàng;
- Nhận biết đúng thị trường giúp chiến lược Marketing phát huy hiệu quả.
Hiện nay có những hình thái thị trường nào phổ biến?
Sau khi đã nắm rõ thị trường là gì, chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu về một số hình thái thị trường phổ biến nhất nhé.
Thị trường hàng hoá
Thị trường hàng hóa là nơi diễn ra những hoạt động mua bán và trao đổi nguyên liệu thô cũng như các sản phẩm sơ cấp. Hàng hóa thường được chia thành hai loại lớn: hàng hóa cứng và hàng hóa mềm. Hàng hóa cứng bao gồm tài nguyên thiên nhiên phải được khai thác hoặc chiết xuất, chẳng hạn như vàng, cao su, dầu thô,… Trong khi hàng hóa mềm là các sản phẩm nông sản như ngô, lúa mì, cà phê, đường, đậu nành, thịt cá,…
Thị trường tiền tệ
Thị trường tiền tệ được biết đến như thị trường lớn nhất trên thế giới. Đây là nơi diễn ra giao dịch giữa bên cung và cầu vốn, trong đó các chủ thể tham gia có thể là nhà nước, ngân hàng, nhà đầu tư, người tiêu dùng,… Một số hoạt động diễn ra trên thị trường tiền tệ có thể kể đến như: Vay ngân hàng, mua bán chứng khoán, chứng chỉ tiền gửi,…
Thị trường tự do
Thị trường tự do là một thị trường mà không có sự can thiệp kinh tế và quy định của nhà nước, ngoại trừ việc thực thi các hợp đồng tư nhân và quyền sở hữu tài sản. Nó bao gồm tất cả các giao dịch tự do giữa người mua và người bán được diễn ra trong một môi trường kinh tế nhất định. Vì vậy mà ở thị trường này, tình trạng cạnh tranh về giá, chèn ép người mua diễn ra vô cùng thường xuyên.
Thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra những hoạt động mua bán, trao đổi các loại cổ phiếu đã được niêm yết trên sàn chứng khoán. Đây được xem là một trong những thị trường hoạt động sôi nổi nhất hiện nay với khả năng thu hút các đối tượng đầu tư rất tốt nhưng khá khó để kiểm soát và mang tính rủi ro cao.
Các loại cấu trúc thị trường
- Cạnh tranh hoàn toàn: Cấu trúc này có nhiều người mua và bán với nhiều quy mô khác nhau từ nhỏ đến lớn. Các sản phẩm trên thị trường này có bản chất giống hệt nhau, mỗi doanh nghiệp đều chiếm thị phần rất nhỏ trong tổng nguồn cung, nên giá bán không bị tác động.
- Độc quyền hoàn toàn: Cấu trúc này chỉ có một người cung cấp/người bán kiểm soát hoàn toàn thị trường, nên họ cũng sẽ có quyền quyết định giá mà không có sự can thiệp từ khách hàng.
- Cạnh tranh độc quyền: Cấu trúc này tuy có nhiều người mua và người bán, nhưng lại có sự khác biệt giữa các loại sản phẩm. Người bán có thể quy định giá mong muốn, nhưng cần phải phù hợp với thị trường.
- Độc quyền nhóm (độc quyền tập đoàn): Là cấu trúc trong đó có một nhóm doanh nghiệp độc quyền chiếm lĩnh thị trường, do đó rất khó để một doanh nghiệp mới nổi gia nhập. Tại cấu trúc thị trường này, các doanh nghiệp độc quyền sẽ quy định giá bán.
Thế nào là nghiên cứu thị trường?
Nghiên cứu thị trường là quá trình xác định khả năng tồn tại và phát triển của một sản phẩm hoặc dịch vụ mới thông qua các nghiên cứu được thực hiện trực tiếp với khách hàng tiềm năng. Việc nghiên cứu thị trường cho phép doanh nghiệp tìm hiểu về thị trường mục tiêu của mình và thu thập các ý kiến cũng như phản hồi từ người tiêu dùng về sự quan tâm của họ đối với sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp.
Khi nghiên cứu thị trường có thể được tiến hành nội bộ bởi chính doanh nghiệp hoặc một bên thứ ba chuyên nghiên cứu thị trường khác. Nghiên cứu thị trường là một thành phần quan trọng trong quá trình nghiên cứu và phát triển của một sản phẩm hoặc dịch vụ mới (R&D). Nó bao gồm các hoạt động khảo sát, thử nghiệm sản phẩm, phỏng vấn tập trung,… nhắm đến đối tượng khách hàng mục tiêu.
Một số phương pháp nghiên cứu thị trường cơ bản
Có một số phương pháp nghiên cứu cụ thể mà bạn có thể sử dụng để thu thập dữ liệu thị trường, bao gồm:
Khảo sát
Khảo sát có thể là một cách hiệu quả và tiết kiệm chi phí để thu thập một lượng lớn dữ liệu để phân tích thị trường. Với các cuộc khảo sát, doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận với những người tham gia trả lời các câu hỏi.
Bạn có thể thực hiện các cuộc khảo sát thông qua nhiều phương tiện khác nhau, bao gồm:
- Trực tiếp: Doanh nghiệp sẽ tiến hành trao đổi với những người họ gặp ở các khu vực có lưu lượng cao như chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, trường học,… Đổi lại, người được khảo sát sẽ được tặng những mẫu thử sản phẩm / dịch vụ miễn phí hay những các chương trình ưu đãi đặc biệt.
- Trực tuyến: Công ty liên hệ với khách hàng thông qua email hoặc bằng liên kết đến biểu mẫu trực tuyến để họ có thể điền vào. Tuy nhiên, hình thức này có thể không chính xác như khảo sát trực tuyến vì người dùng có thể phân tâm trong suốt quá trình thực hiện khảo sát.
- Điện thoại: Bộ phận chăm sóc khách hàng sẽ tiến hành các cuộc gọi khảo sát với hàng loạt những câu hỏi đã sẵn có trong kịch bản. Với hình thức này, bạn nên thực hiện một cách nhanh chóng để tiết kiệm thời gian cho khách hàng và không khiến họ cảm thấy phản cảm, khó chịu.
Ngoài ra, một số tính năng sau cũng có thể hỗ trợ doanh nghiệp trong lĩnh vực:
- Tính năng Email Marketing: Gửi hàng loạt cùng lúc các mẫu khảo sát, chương trình ưu đãi, giới thiệu sản phẩm mới đến nhiều nhóm khách hàng, phục vụ cho các mục tiêu nghiên cứu thị trường, tiếp thị lại và chăm sóc khách hàng hiệu quả.
- Tính năng Tạo Landing page: Thiết kế đa dạng Landing page nhằm dẫn dắt và thuyết phục người đọc thực hiện một mục tiêu chuyển đổi cụ thể (ví dụ như: Cung cấp thông tin, đăng ký mua hàng…). Hỗ trợ quá trình thu thập thông tin khách hàng cho các hoạt động nghiên cứu thị trường với ưu điểm tiết kiệm thời gian và chi phí so với thiết kế một Website hoàn chỉnh.
Quan sát hành vi của người tiêu dùng
Trong nghiên cứu thị trường, đây là phương pháp đề cập đến hoạt động nghiên cứu các hành vi người tiêu dùng trước, trong và sau quá trình mua sắm. Nhân viên nghiên cứu thị trường sẽ tiến hành quan sát các hoạt động mua sắm của người tiêu dùng tại cửa hàng truyền thống, trên mạng xã hội hay cửa hàng trực tuyến và đúc kết cho mình những dữ liệu cần thiết để tiến hành phân tích.
Ví dụ: Quan sát hành vi có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về những nhân tố trong cửa hàng có thể ảnh hưởng đến việc mua hàng của người tiêu dùng, những sản phẩm nào thu hút nhiều người mua nhất và cách đóng gói hoặc trưng bày ảnh hưởng đến quyết định mua hàng.
Phỏng vấn nhóm
Với phương pháp này, các doanh nghiệp sẽ mời một nhóm người nhất định vào để phỏng vấn. Người điều phối sẽ chuẩn bị sẵn bảng câu hỏi khảo sát thường là câu hỏi mở để thu được nhiều thông tin cần thiết.
Nghiên cứu thị trường bằng phỏng vấn nhóm sẽ giúp bạn thu thập được nhiều thông tin quan trọng hơn khảo sát thị trường thông thường. Tuy không khảo sát số lượng đông nhưng lại cụ thể và chi tiết hơn về cảm nhận của người dùng, đồng thời, thời gian tương tác với những người tham gia phỏng vấn cũng sẽ dài hơn.
Phân tích cạnh tranh
Với phân tích cạnh tranh là một phương pháp nghiên cứu thị trường thứ cấp bằng cách thu thập và phân tích thông tin về các đối thủ cạnh tranh trên thị trường của bạn.
Phân tích cạnh tranh liên quan đến việc xác định tất cả các đối thủ chính và phụ đối với doanh nghiệp của bạn với những tiêu chí sau: sản phẩm. dịch vụ, lợi nhuận, chiến lược tiếp thị, chăm sóc khách hàng,… Những thông tin này có thể cho bạn biết điểm mạnh và điểm yếu của đối thủ cạnh tranh cũng như những khía cạnh mà doanh nghiệp của bạn vượt trội hơn so với họ.
Ngoài ra, phương pháp này cũng cung cấp một cái nhìn sâu sắc về các mô hình kinh doanh thành công và sở thích của người tiêu dùng, cho phép bạn thực hiện các chiến lược kinh doanh hiệu quả với nhiều khả năng sinh lời hơn.
Quy trình các bước cơ bản để thực hiện nghiên cứu thị trường
Bước 1: Xác định mục tiêu của doanh nghiệp
Có thể nói, việc nghiên cứu thị trường có giúp ích cho doanh nghiệp hay không phụ thuộc vào việc bạn có xác định đúng đắn vấn đề doanh nghiệp đang gặp phải hay mục tiêu của cuộc nghiên cứu này. Vì thế đây được xem là một bước cần thiết trong mọi quy trình nghiên cứu thị trường.
Một ví dụ dễ hiểu cho vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải đó là: “Liệu chúng ta có nên tiến vào thị trường đó hay không?” hoặc “Tính năng nào của sản phẩm cần được phát triển trong tương lai?”. Việc hiểu vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải một cách rõ ràng sẽ giúp cho kết quả của cuộc nghiên cứu thị trường tập trung và đạt hiệu quả.
Bước 2: Lựa chọn phương pháp nghiên cứu thị trường phù hợp với doanh nghiệp
Bước tiếp theo sau khi đã xác định được mục tiêu của việc nghiên cứu đó là lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp. Bên cạnh đó, trước hết, bạn cần xác định làm thế nào chọn mẫu mang tính đại diện: đó là đối tượng có đặc điểm như thế nào, doanh nghiệp có thể tìm họ ở đâu, số lượng bao nhiêu là đủ để có thể kết luận,…
Bước 3: Chuẩn bị các câu hỏi khảo sát
Tùy theo phương pháp nghiên cứu được lựa chọn mà sự chuẩn bị là khác nhau. Nhưng nhìn chung, trong bước này, bạn cần phải thiết kế công cụ nghiên cứu thị trường.
Ví dụ như doanh nghiệp của bạn chọn phương pháp nghiên cứu là điều tra, khảo sát thì cần liệt kê các câu hỏi, từ đó thiết kế một bảng hỏi trực tiếp/online. Mặt khác, nếu doanh nghiệp nhận thấy phương pháp phỏng vấn cá nhân mang lại hiệu quả nhất, thì doanh nghiệp cần chuẩn bị một số câu hỏi chính và các thiết bị cần thiết cho phỏng vấn viên.
Bước 4: Thu thập thông tin khảo sát
Đây chính là bước mà bạn sẽ tiến hành đưa bản khảo sát trên thị trường, hoặc thực hiện các buổi phỏng vấn nhóm, phỏng vấn cá nhân hay quan sát, thực nghiệm. Trong quá trình thực hiện khảo sát; phỏng vấn hoặc thử nghiệm, các câu trả lời hay thậm chí mọi thái độ hành vi của khách hàng đều được thu thập và ghi lại.
Bước 5: Tổng hợp những thông tin thu thập được và phân tích
Từ những thông tin được ghi chép, bạn sẽ tổng hợp những thông tin đó lại thành bản dữ liệu hoàn chỉnh, thống nhất. Tiếp theo đó, việc sử dụng các phần mềm chuyên xử lý, phân tích dữ liệu là cần thiết và chúng sẽ đem lại cho doanh nghiệp của bạn kết quả nhanh chóng và chính xác nhất.
Một số phần mềm phân tích dữ liệu phổ biến và đáng tin cậy hiện nay, đó là Excel, SPSS, Minitab,… Nhiệm vụ của các phần mềm này là tạo bảng và đồ thị, biểu đồ phân chia; phân khúc kết quả vào các nhóm phù hợp như độ tuổi, giới tính và cuối cùng là tìm ra xu hướng chính của kết quả nghiên cứu.
Bước 6: Trình bày kết quả
Cuối cùng, đây chính là bước mà bạn có thể trình bày về cả quá trình nghiên cứu thị trường cũng như kết quả thu được để trả lời cho câu hỏi được đưa ra bước 1. Hãy đảm bảo rằng tất cả các thông tin, dữ liệu thu thập được biểu thị một cách khoa học, logic và dễ theo dõi.
Một điều đặc biệt bạn cần lưu ý, đó là, hãy bắt đầu trình bày từ vấn đề, mục tiêu của doanh nghiệp. Sau đó là lý do vì sao bạn lại chọn phương pháp nghiên cứu này, cách thức tiến hành chúng như thế nào. Và đối với mỗi kết quả nghiên cứu được đưa ra, hãy trình bày kèm theo cả ý nghĩa và tác động của chúng đối với vấn đề của doanh nghiệp.
Sau cùng, điều quan trọng nhất mà bạn cần đạt được là trả lời được câu hỏi được đưa ra ban đầu, hay cụ thể hơn đó là giải quyết được vấn đề của doanh nghiệp
Tổng kết
Trên đây là những chia sẻ liên quan đến vấn đề “Thị trường là gì? Các hình thái thị trường phổ biến hiện nay”, đồng thời cung cấp một số phương pháp nghiên cứu thị trường hiệu quả. Hy vọng những kiến thức trên sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình xây dựng và phát triển doanh nghiệp.
