Thị trường tiền tệ là một phần quan trọng của hệ thống tài chính toàn cầu và đóng vai trò không thể thiếu trong việc giao dịch, quản lý các loại tiền tệ khác nhau trên thế giới. Nó là nơi mà người mua và người bán gặp nhau để trao đổi và giao dịch tiền tệ, tạo ra sự cân đối giữa cung và cầu của các đơn vị tiền tệ. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn thị trường tiền tệ là gì trong bài viết dưới đây nhé!
Tìm hiểu thị trường tiền tệ là gì?
Thị trường tiền tệ (Money Market) là nơi diễn ra các hoạt động giao dịch về vốn ngắn hạn thường dưới 1 năm. Vốn ngắn hạn bao gồm các loại giấy tờ có giá trị ngắn hạn, có kỳ hạn có mức rủi ro thấp và tính thanh khoản cao. Money Market bao gồm các hoạt động vay vốn ngân hàng, mua bán chứng khoán, tín phiếu kho bạc, chứng chỉ tiền gửi…
Hay nói theo cách đơn giản, dễ hiểu thì thị trường tiền tệ là nơi có thể trao đổi, mua bán và giao dịch của mọi người trên thế giới với nhau. Money Market hoạt động tất cả các ngày trong tuần, 24/24 giờ.
Cấu trúc của thị trường tiền tệ
Thị trường tiền tệ cấu trúc với 5 thị trường nhỏ:
- Thị trường tiền gửi
- Thị trường tín dụng
- Thị trường liên ngân hàng
- Thị trường mở
- Thị trường trái phiếu kho bạc
Thị trường tiền tệ có đặc điểm như thế nào?
Có một số đặc điểm cụ thể của thị trường tiền tệ như sau:
- Đây là thị trường phi tập trung, không quy định cụ thể nào và không chịu sự giám sát của bất kỳ cơ quan tổ chức nào.
- Thị trường tiền tệ chủ yếu hoạt động thông qua hệ thống ngân hàng và là nguồn cung cấp và sử dụng nguồn vốn ngắn hạn quan trọng nhất.
- Vốn được luân chuyển ngắn hạn, thời gian đáo hạn không quá 1 năm.
- Thị trường mang tính toàn cầu hóa với các hoạt động giao dịch quốc tế chủ yếu thực hiện qua mạng là chính.
- Nghiệp vụ cơ bản của thị trường tiền tệ: Quyền chọn kỳ hạn, quyền đáo hạn, hoán đổi…
- Các công cụ trên thị trường tiền tệ có tính thanh khoản cao và mang lại lợi tức lớn cho nhà đầu tư.
- Thị trường tiền tệ là nơi trung gian của bên vay và bên đi vay (giữa ngân hàng và người đi vay).
Các loại thị trường tiền tệ
Thị trường tiền tệ được phân loại theo 2 cách:
Dựa trên tổ chức
- Thị trường tiền tệ sơ cấp: Là nơi chuyên về việc phát hành các loại trái phiếu mới bởi các tổ chức như ngân hàng, công ty tài chính, và cơ quan kho bạc. Thị trường này thực sự là nơi tìm kiếm vốn từ phía người phát hành trái phiếu và cung cấp vốn cho người mua trái phiếu.
- Thị trường tiền tệ thứ cấp: Tập trung vào giao dịch mua bán các loại trái phiếu đã phát hành trước đó trên thị trường sơ cấp.
Dựa trên công cụ nợ
- Thị trường vay nợ ngắn hạn giữa các tổ chức tín dụng được quản lý bởi ngân hàng trung ương.
- Thị trường trái phiếu ngắn hạn và thị trường các loại chứng từ có giá trị khác như kỳ phiếu thương mại, hợp đồng giao hàng, trái phiếu từ các công ty tài chính, chứng chỉ tiết kiệm, kỳ phiếu ngân hàng…
Những vai trò của thị trường tiền tệ trong hệ thống tài chính
- Thị trường tiền tệ là nơi huy động vốn, đáp ứng nhu cầu vốn ngắn hạn của doanh nghiệp, nhà đầu tư.
- Giúp các nhà đầu tư có cơ hội giao dịch, phát triển tài chính, nhờ tính thanh khoản cao của thị trường.
- Hỗ trợ phát triển nền kinh tế của một đất nước thông qua huy động vốn, đầu tư chứng khoán, tài chính, tiền tệ.
- Hỗ trợ hoạt động thanh toán quốc tế, lưu thông hàng hóa và mở rộng hợp tác giữa các quốc gia.
Có những đối tượng nào tham gia vào thị trường tiền tệ?
Thành phần của thị trường tiền tệ bao gồm 5 chủ thể:
- Chính Phủ: Đây là chủ thể quan trọng, là nhà quản lý và phát hành tín phiếu.
- Ngân hàng Nhà nước (Ngân hàng Trung Ương): Có nhiệm vụ điều tiết thị trường hoạt động ổn định, giảm lạm phát và kích thích tăng trưởng.
- Ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính: Huy động vốn từ nhân dân thông qua tiền gửi tiết kiệm và chuyển thành nguồn vốn cho doanh nghiệp vay.
- Doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế: Là những chủ thể có nhu cầu sử dụng tiền vốn để đầu tư, kinh doanh phát triển.
- Cá nhân, tổ chức, đoàn thể xã hội: Tham gia thị trường để giao dịch,mua bán tiền tệ và các giấy tờ có giá trị hoặc vay vốn để đầu tư kinh doanh.
Những công cụ của thị trường tiền tệ
Để hiểu rõ hơn về các công cụ trong thị trường tiền tệ và sử dụng chúng một cách hiệu quả, chúng ta cần nắm vững các yếu tố chính. Hiện nay, thị trường tiền tệ hoạt động với bốn công cụ chính, bao gồm:
Tín phiếu kho bạc
Tín phiếu kho bạc hay còn gọi là Treasury Bills, là một loại chứng khoán nợ ngắn hạn do chính phủ phát hành. Chúng có mục tiêu chính là điều hòa tiền tệ trong nền kinh tế. Tín phiếu kho bạc giúp hỗ trợ quản lý thu chi của chính phủ, cân đối ngân sách, và bù đắp các thiếu hụt tạm thời trong tài khóa quốc gia. Việc phát hành tín phiếu này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát lạm phát.
Tín phiếu kho bạc thường có thời hạn đáo hạn sau 1 năm và được trả lãi và vốn một lần khi đến hạn.
Kỳ phiếu ngân hàng
Đây là loại chứng khoán thay thế giấy nợ, có kỳ hạn 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng hoặc 12 tháng, được phát hành bởi ngân hàng thương mại hoặc tổ chức tài chính nhằm huy động vốn cho doanh nghiệp. Kỳ phiếu không chịu tác động bởi giá thị trường, có rủi ro khá thấp.
Thương phiếu
Đây là chứng chỉ ghi nhận các lệnh cam kết thanh toán hoặc yêu cầu thanh toán trong một thời gian cố định nhưng không kèm theo điều kiện. Người vay sẽ có trách nhiệm thanh toán tiền đúng kỳ hạn và không được trì hoãn với bất cứ lý do gì.
Chứng chỉ tiết kiệm
Thật là thiếu sót khi không nhắc tới công cụ lưu thông trong thị trường tiền tệ đó là chứng chỉ tiết kiệm. Nó là công cụ vay vốn ngắn hạn với mức lãi suất cố định. Và chứng chỉ tiết kiệm được bán cho người gửi tiền trong quá trình huy động vốn.
Kỳ hạn của loại chứng chỉ này dao động từ 3 đến 12 tháng. Khi đáo hạn, người gửi tiền sẽ được hoàn trả toàn bộ số vốn đã gửi và tiền lãi theo mệnh giá ban đầu.
Tóm lại, những công cụ lưu thông trong thị trường tiền tệ đều có tính chất khác nhau. Do đó, tùy thuộc mục đích và nhu cầu đầu tư của từng nhà đầu tư mà lựa chọn công cụ thích hợp.
Tổng kết
Với những kiến thức trê, chắc hẳn bạn đã hiểu được thị trường tiền tệ là gì và có vai trò thế nào đối với nền kinh tế quốc gia. Hãy theo dõi những bài viết trên trang web của chúng tối để biết thêm nhiều kiến thức đầu tư tài chính hữu ích nhé.